«جلسه مشهد» همان جلسه ای بود که در آن آقای جلیلی، آقای قالیباف و اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس در پنجم تیرماه امسال، سه روز مانده به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در مشهد جمع شدند تا یکی از دو نامزد انصراف بدهد و یکی به عنوان رقیب مسعود پزشکیان در صحنه رقابت بماند. اما دو نامزد اصولگرایان به توافق نرسیدند و هر دو به دلایلی در صحنه ماندند و آقای پزشکیان در مرحله دوم برنده انتخابات شد.
از فردای پیروزی مسعود پزشکیان، طرفداران دو طیف قالیباف و جلیلی یکدیگر را عامل شکست در انتخابات معرفی کردند. پس از چندماه آتش بس، زخم جلسه نافرجام میان آقای جلیلی و آقای قالیباف ابتدا مهرماه ۱۴۰۳ و با کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان سر باز کرد.
در ماه ها و هفته های اخیر اسامی مختلفی از دیگر حاضران در جلسه مشهد در رسانه ها مطرح شده است. از جمله شماری از طرفداران آقای قالیباف به تناوب در رسانه ها مدعی شدند که در جلسه تیرماه بین آقایان جلیلی و قالیباف، حسن نصرالله هم حضور داشته یا تماس گرفته و خواهان کناره گیری جلیلی به نفع قالیباف شده بود و اگر جلیلی به آن توصیه عمل می کرد اتفاقات بعدی برای محور مقاومت، کشته شدن اسماعیل هنیه و حسن نصرالله و غیره روی نمی داد.
در چند روز گذشته همزمان با برگزاری خاکسپاری حسن نصرالله و حضور سعید جلیلی در ویژه برنامه تلویزیونی برای بزرگداشت حسن نصرالله، دوباره موضوع جلسه مشهد در شبکه های اجتماعی داغ شد و در نهایت، در روز هفتم اسفندماه سعید جلیلی در یک سخنرانی، حضور دبیرکل پیشین حزب الله لبنان در جلسه مشهد را تکذیب کرد و گفت: «در جلسه مشهد من بودم، آقای قالیباف و آقای قاآنی، نه کلمه ای از مقاومت بحث شده، نه کسی تلفنی زده، نه کس دیگری در آن جلسه بوده است».
End of مطالب پیشنهادی
عباس پارسایی رئیس ستاد انتخاباتی قالیباف در خراسان رضوی از اولین کسانی بود که به این سخنان واکنش نشان داد و روایت از این جلسه را «تحریف» شده خواند و نوشت: «بار دیگر شاهد تحریف جلسه مهم میان این سه شخصیت هستیم؛ چرا راویان این ماجرا حاضر نیستند به درستی نقش سردار قاآنی را روایت کنند؟ چرا از استدلال سردار برای کناره گیری آقای جلیلی سخنی نمی گویند؟»
عباس پارسایی در چند رشته توئیت نوشت: «حقیقت این است که سردار قاآنی در آن جلسه مهم که در مشهد برگزار شد، شرایط جبهه مقاومت را تشریح کرد و بر همین اساس اصرار به حضور دکتر قالیباف داشت».
رئیس ستاد انتخابات آقای قالیباف در خراسان رضوی در ادامه نوشت: «شخصاً تا پاسی از شب منتظر نتیجه جلسه بودم و حدود ساعت یک بامداد به عنوان مسئول ستاد قالیباف در استان خراسان رضوی با ایشان تماس گرفتم. پاسخ ایشان صریح و روشن بود: "تکلیف من را مشخص کردند، باید بمانم، زیرا کناره گیری من موجب یک مرحله ای شدن انتخابات به نفع پزشکیان خواهد شد"».
تاکنون اسماعیل قاآنی و محمدباقر قالیباف به طور مستقیم به حاشیه های جلسه مشهد واکنشی نشان نداده اند.
جنگ روایت ها
سعید جلیلی در انتخابات تیرماه با ۹ میلیون رای دوم و محمدباقر قالیباف با سه میلیون رای سوم شد. آقای جلیلی با مسعود پزشکیان راهی مرحله دوم انتخابات شد و آقای قالیباف دربیانیه ای از طرفدارانش خواست که به سعید جلیلی رای دهند اما بخشی از اعضای ستادهای انتخاباتی و طرفداران او از نامزدی آقای پزشکیان حمایت کردند و ظاهرا بخاطر کنار نرفتن اقای جلیلی «کینه به دل گرفتند».
طرفداران جلیلی معتقد بودند که ملاک کناره گیری از ادامه رقابت ، نظرسنجی ها بود و آمار و نظرخواهی ها نشان می داد که او نسبت به قالیباف برتری محسوسی داشت.
در مقابل، طرفداران آقای قالیباف از جمله عباس پارسایی، رئیس ستاد انتخابات آقای قالیباف در خراسان رضوی معتقد بودند «تحلیل بزرگان و بررسی نظرسنجی ها نیز نشان می داد که آرای قالیباف به سبد ایشان (آقای جلیلی) اضافه نخواهد شد، بنابراین باقی ماندن قالیباف تصمیمی قطعی و منطقی بود».
طرفداران آقای قالیباف همچنین تاکید داشتند که حضور نامزدشان در صحنه انتخابات «حجت شرعی» دارد و به نوعی اعلام کردند نامزد آنها «طبق خواسته آیت الله خامنه ای» عمل می کند و انصراف نمی دهد.
سایت رجانیوز، وابسته به اصولگرایان و نزدیک به جبهه پایداری در پی اظهارات و نوشته های طرفداران آقای قالیباف، گزارشی از جلسه «خیابان راهنمایی مشهد» منتشر کرد و در آن از بیان یک «نسبت خلاف به رهبری» از سوی طرفداران قالیباف انتقاد کرد.
این سایت خبری پیش از این گزارش نیز از طرفداران آقای قالیباف و تکرار ادعای «حضور» و یا «حضور تلفنی» حسن نصرالله در جلسه انتقاد کرده بود و از قول احمد مروی، تولیت آستان رضوی تاکید کرده بود که آخرین حضور حسن نصرالله در مشهد به دوسال پیش برمی گردد و او به شکل تماس تلفنی نیز در این جلسه نبوده است.
سایت رجا نیوز در مطلبی که در هفتم اسفندماه منتشر کرد تلاش کرد که بخشی از جلسه مشهد را بازگو کند و نوشت نامزد جبهه پایداری در ورزشگاه تختی مشهد و در جمع «بی نظیر مردم» گفته بود «وقتی مردم بیایند پای کار و حجت را تمام کنند، آن موقع چه کسی می تواند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند؟ ما هستیم و تا آخر می مانیم و با قدرت ادامه می دهیم.»
رجا نیوز مدعی می شود که حضور اسماعیل قاآنی در جلسه به عنوان «فرمانده نیروی قدس» نبوده و «به عنوان دوستی قدیمی» در این جلسه حضور داشته است.
امیراسماعیل ثابتی، نماینده مجلس و چهره نزدیک به سعید جلیلی نیز گروه مقابل را تهدید به افشاگری کرد و گفت: «هیچ وقت بنای جلیلی و حامیانش این نبود که جلسه مشهد بازخوانی شود (با اینکه روایت آن جلسه به نفع جلیلی بود)، اما حجم بی اخلاقی ها باعث شد که این اتفاق بیفتد. الان هم به وفاقیون توصیه می کنم ماشین دروغ پردازی هایشان را ۸ ماه بعد انتخابات خاموش کنند وگرنه حرف های بیشتری گفته خواهد شد».
همزمان با انتشار جلسه مشهد، روز پنجشنبه، نهم اسفندماه حسن شجاعی، رئیس پیشین کمیسیون اصل ۹۰ مجلس خبر داد که ظاهرا جلسه سه جانبه دیگری نیز برای کناره گیری آقای جلیلی در منزل محسن رضایی برگزار شده بود و در این جلسه محسن رضایی و اسماعیل قاآنی و سعید جلیلی حضور داشتند و آقای قاآنی «خواستار انصراف آقای جلیلی از ادامه رقابت شده بود».
حسن شجاعی که زمان این جلسه را نگفته در شبکه ایکس نوشت: «چندی قبل با آقا محسن جلسه ای داشتم. دلخوری هایم بابت انشقاق جریان انقلابی در انتخابات را بیان کردم. حرف هایی که درباره جلسه سردار قاآنی و جلیلی در منزل خودش زد از این جهت برایم عجیب بود که سعید جلیلی اگر حرف فرمانده مقاومت درباره منطقه را نمی پذیرد، حرف چه کسی را قبول می کند؟»
آیت الله خامنه ای و جلسه مشهد
در جریان انتخابات در دوره های مختلف معمولا نقل قول هایی از قول رهبر جمهوری اسلامی ایران مطرح می شود. در انتخابات تیرماه ۱۴۰۳ نیز طرفداران دو نامزد شکست خورده انتخابات ریاست جمهوری حرف هایی از قول رهبر جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند و هر کدام روایت خودشان را از نظر آقای خامنه ای برای ماندن یا ادامه رقابت ها بیان کردند.
دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران تاکنون به هیچ کدام از اظهارات متناقض طرفین واکنشی نشان نداده است و همچون گذشته سکوت اختیار کرده است.
در چند دوره گذشته انتخابات ریاست جمهوری همواره این موضوع در رسانه ها مطرح می شد که سعید جلیلی یکی از نامزدهای اصلی مورد نظر آقای خامنه ای و مصداق «دولت جوان و انقلابی» است. از سوی دیگر بعضی از رسانه های ایران و شبکه های اجتماعی نیز چنین تحلیل کردند که آقای قالیباف از حمایت های دفتر و شخص آقای خامنه ای برخوردار است و این حمایت ها نقش مهمی در بقا و ادامه فعالیت سیاسی آقای قالیباف در جایگاه رئیس مجلس دارد.
سایت رجا نیوز درباره جلسه مشهد اشاره دارد که طرفداران آقای قالیباف تاکید کردند که ماندن در انتخابات «حجت شرعی» و به نوعی خواسته آقای خامنه ای بوده است. سعید جلیلی گفته بود که اگر چنین نقل قولی درست باشد کنار می کشد.
سایت رجانیوز نوشت: «جلسه بدون هیچ اتفاق دیگری به پایان رسید. فردای آن روز، یکی از دوستان نزدیک به ستاد سعید جلیلی وقت کوتاهی برای دیدار با رهبری گرفت و پرسید که آیا این ادعا صحت دارد؟ رهبری در این دیدار کوتاه صراحتاً اعلام کردند که من به کسی تکلیف برای ماندن و یا نماندن نکردم».
سایت رجانیوز در مطلب «پایانی بر یک روایت دروغ» نوشت: «پس از برملا شدن این نسبت خلاف به رهبری، قالیباف اعلام می کند که تنها برداشت خود را نسبت به مواضع رهبری بیان کرده است».
در مقابل این گزارش، عباس پارسایی، رئیس ستاد انتخابات آقای قالیباف در خراسان رضوی از ارسال نامه ای از سوی آقای جلیلی به علی خامنه ای خبر می دهد که پاسخی دریافت نمی کند و از طریق آقای قالیباف پیگیر نامه اش می شود و «پاسخ حضرت آقا عدم ورود ایشان به عرصه حضور یا عدم حضور به عرصه انتخابات بود، اما توصیه ای که خواستند به آقای جلیلی منتقل شود "ضرورت اجماع" بود».
آقای پارسایی مدعی می شود کسی که از طرف ستاد سعید جلیلی با آقای خامنه ای دیدار می کند، وحید جلیلی، برادر آقای جلیلی و معاون صدا و سیما بوده است و می نویسد: «پس از این جلسه آقای وحید جلیلی بعد از نماز فرصتی کوتاه برای دیدار با حضرت آقا پیدا کرد و پرسش را مطرح نمود که آیا شما به آقای قالیباف تکلیف کردید وارد عرصه انتخابات شود؟ پاسخ حضرت آقا روشن بود: "شما به کاندیدای دیگر چه کار دارید؟ سوال خودتان را درباره نامزد مورد نظرتان بپرسید" و هنگامی که صریحاً درباره کناره گیری آقای جلیلی پرسیده شد، حضرت آقا فرمودند: "من بنای ورود به عرصه انتخابات را ندارم، اما توصیه من همان چیزی است که قبلاً به آقای قالیباف گفتم به ایشان بگوید"».
استقبال روزنامه های اصلاح طلب
بالاگرفتن اختلاف میان دو اردوگاه اصولگرایی بر سر «جلسه مشهد» باعث شد که دعوای طرفداران آقای قالیباف و آقای جلیلی، در روز پنجشنبه نهم اسفندماه به صفحه اول پنج روزنامه کشیده شود. روزنامه های سازندگی، هم میهن، آرمان ملی، اعتماد و خراسان تیتر نخست شان را به این موضوع اختصاص دادند.
در بین پنج روزنامه، چهار روزنامه نزدیک به جریان اصلاح طلبان هستند و نشان می دهد که ظاهرا برای آنها این اختلاف جذابتر از روزنامه های اصولگرا بوده است.
روزنامه سازندگی با تیتر «جلسه راهنمایی مشهد» و عکسی از سعید جلیلی به این موضوع توجه ویژه داشت و حضور اسماعیل قاآنی به عنوان یک مقام نظامی بلندپایه در جلسه ای محرمانه پیرامون انتخابات ریاست جمهوری را «موضوعی قابل تامل» دانست.
روزنامه نزدیک به حزب کارگزاران سازندگی باز شدن زخم اختلاف میان طرفداران دو طیف اصولگرا را به عملکرد آقای قالیباف در مجلس و افزایش اختلافات رئیس مجلس با جبهه پایداری نسبت داد و نوشت: «درحالی که قالیباف همواره تلاش کرده است با مماشات و تعامل با طیف های مختلف ازجمله پایداری ها، فضای مجلس را مدیریت کند اما گویا این رویکرد نتوانسته رضایت جریان جلیلی را جلب کند. سابقه تقابل پایداری ها با قالیباف در دوره های قبل مجلس نیز گواه این مدعاست».
روزنامه سازندگی نوشته است: «فعالیت های سیاسی جریان منسوب به سعید جلیلی در روزهای اخیر به طور محسوسی افزایش یافته است. این تحرکات هم در فضای مجازی و هم در عرصه عمومی قابل مشاهده است و با انتقادات تند و هماهنگ علیه چهره های سیاسی رقیب و حتی قوای سه گانه همراه شده است».
همچنین روزنامه هم میهن، دیگر روزنامه اصلاح طلبان و حزب کارگزاران سازندگی با تیتر «زخمی که سر باز کرد» و عکسی از جلیلی و قالیباف به بررسی مجادلات کلامی و نوشتاری دو طرف پرداخت. این روزنامه نیز همانند روزنامه سازندگی حضور اسماعیل قاآنی به عنوان یک چهره نظامی را مورد سوال و «بحث و نقد» قرار داد.
روزنامه خراسان، روزنامه نزدیک به اصولگرایان، نداشتن رویکرد منسجم و پایدار در جریان اصولگرایی را «اساسی ترین» مشکل می داند و می نویسد: «جریان اصولگرایی در بزنگاه های سیاسی و انتخاباتی، قبلا وحدتی شکننده داشت... همان وحدت شکننده هم الان به ظاهر وجود ندارد. این ضعف ساختاری، موجب شده است که اصولگرایان نتوانند از ظرفیت های بالقوه خود برای مدیریت کشور استفاده کنند و به جای تمرکز بر حل مسائل کلان، درگیر اختلافات درونی شوند».
روزنامه خراسان تکرار این اختلافات را موجب از بین رفتن سرمایه اجتماعی و بی اعتمادی و ناامیدی در میان حامیان این طیف دانست و از رسانه های اصولگرا در دامن زدن به اختلافات انتقاد کرد.
بود و نبود جلسه مشهد
کشمکش اخیر در بین اصولگرایان نشان می دهد که به طور مشخص گروه هایی مانند جبهه پایداری همچنان از نتیجه انتخابات ناراضی هستند و تصور می کنند اگر اجماع صورت می گرفت می توانستند نهاد ریاست جمهوری را حفظ کنند.
البته دادن پاسخ به این سوال که اگر نامزد اصولگرایان برنده انتخابات ریاست جمهوری شده بود، شرایط جمهوری اسلامی ایران و «محور مقاومت» چقدر متفاوت بود، آسان نیست.
به باور محمدجواد ظریف «اگر جلیلی رئیس جمهور بود ممکن بود جنگ در منطقه داشته باشیم». هرچند موضوع جنگ و صلح و تصمیم گیری درباره «محور مقاومت» در منطقه از اختیارات رئیس جمهور ایران نیست و در عمل تمام و کمال این موضوع در اختیار علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
اما آنچه می توان متصور شد این است که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران به رغم همه این کشمکش ها قاعدتا باید موجب رضایت اصولگرایان و مقام های ارشد نظام جمهوری اسلامی ایران باشد چرا که بخش مهمی از اصولگرایان همچنان در قدرت هستند و در مناصب مدیریتی و وزارتی یا ابقا شدند و یا به کار گرفته شدند. از سوی دیگر اوضاع فعلی اقتصاد ایران و ناترازی های مختلف در عرصه های انرژی و سوخت، همراه با تورم بالا و افزایش قیمت دلار می توانست برای سایر نامزدهای ریاست جمهوری نیز متصور باشد. حالا با انتخاب مسعود پزشکیان و سهیم شدن اصلاح طلبان و میانه روها در دولت، میزان نارضایتی ها و مشکلات هم متوجه همه مسئولان گذشته و حال شده است. آخرین قربانی این شرایط عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد است که تا دیروز منتقد سیاست های اقتصادی کشور بود و حالا در جایگاه مسئول اوضاع اقتصادی ایران در معرض استیضاح مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است.
Comments
Leave a Comment